Charles-Edouard Jeanneret, thường được biết đến qua tên Le Corbusier, là một nhân vật có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong lịch sử kiến trúc, thiết kế và quy hoạch đô thị hiện đại. Ông không chỉ là một kiến trúc sư tài năng, mà còn là một họa sĩ, nhà văn, nhà thơ, và người thầy tận tụy. Với tư tưởng nhân văn, Le Corbusier luôn nỗ lực tạo dựng những không gian sống hài hòa, tiện nghi và đầy tính nhân đạo cho con người.
Click vào hình hình ảnh để xem hoặc nghe video podcast thay vì đọc!
Con Người Đa Tài Và Lòng Yêu Nghệ Thuật
Sinh ngày 6 tháng 10 năm 1887 tại Neuchâtel, Thụy Sĩ, Le Corbusier lớn lên trong một gia đình trân trọng nghệ thuật và kỹ thuật. Cha ông là một thợ kim hoàn, còn mẹ ông là một nhạc công, những yếu tố này đã sớm bồi đắp tình yêu của ông với sáng tạo và kỹ thuật từ khi còn nhỏ.
Đam Mê Nghệ Thuật Và Kỹ Thuật
Khi theo học tại trường thủ công mỹ nghệ địa phương, Le Corbusier bị cuốn hút bởi cấu trúc hình học và những ứng dụng kỹ thuật vào nghệ thuật. Năm 1905, ông thiết kế biệt thự Fallet tại La Chaux-de-Fonds, mở đầu cho sự nghiệp kiến trúc. Những chuyến du ngoạn qua các nước châu Âu sau đó đã mở rộng tầm nhìn và nuôi dưỡng phong cách sáng tạo của ông.
Năm 1907, ông đến Paris và làm việc cùng kiến trúc sư tiên phong Auguste Perret, người có công đầu trong việc ứng dụng bê tông cốt thép trong xây dựng. Từ 1910 đến 1911, ông tiếp tục trau dồi kiến thức dưới sự hướng dẫn của Peter Behrens ở Đức, một trong những kiến trúc sư nổi tiếng của phong cách hiện đại. Những trải nghiệm này đã góp phần định hình triết lý thiết kế độc đáo của Le Corbusier.
Hệ Dom-Ino Và Modulor: Đổi Mới Kiến Trúc Hiện Đại
Vào năm 1914, giữa bối cảnh Thế chiến thứ nhất, Le Corbusier giới thiệu hệ Dom-Ino – một thiết kế sàn bê tông phẳng linh hoạt với cột chịu lực ở các góc. Thiết kế này cho phép bố trí không gian tự do và linh hoạt, trở thành nền tảng cho nhiều công trình kiến trúc sau này của ông.
Le Corbusier nổi tiếng với những công trình mang phong cách riêng như biệt thự Jeanneret, biệt thự Schwob, và đặc biệt là biệt thự Savoye ở Poissy-sur-Seine. Với năm nguyên tắc nổi tiếng của mình – sàn phẳng, mặt bằng và mặt đứng tự do, nhà trên cột, cửa sổ ngang, và sân thượng – biệt thự Savoye trở thành biểu tượng cho kiến trúc hiện đại.
Từ năm 1942 đến 1955, ông tiếp tục sáng tạo với hệ Modulor – một hệ đo lường dựa trên tỉ lệ cơ thể người và tỉ lệ vàng. Modulor được ứng dụng trong nhiều công trình quan trọng như Unité d’Habitation ở Marseille và nhà thờ Notre Dame du Haut tại Ronchamp, mang đến những tỉ lệ cân xứng và hài hòa cho không gian sống.
Triết Lý Quy Hoạch Đô Thị Và Nghệ Thuật Sáng Tạo
Le Corbusier luôn coi quy hoạch đô thị là một yếu tố thiết yếu để xây dựng xã hội văn minh. Ông phản đối sự lộn xộn trong xây dựng đô thị và đề xuất các giải pháp quy hoạch khoa học, hiện đại cho những thành phố lớn. Một trong những dự án nổi bật của ông là kế hoạch cải tạo trung tâm Paris. Bên cạnh kiến trúc, ông cũng thiết kế đồ nội thất như bàn, ghế và tủ để tối ưu hóa không gian sống.
Ngoài kiến trúc, Le Corbusier còn say mê hội họa và văn chương. Ông thường tổ chức triển lãm tranh và để lại dấu ấn qua các hình tượng sống động trong kiến trúc như đôi bàn tay, con vịt, và chiếc mũ nữ tu trong nhà thờ Notre Dame du Haut.
Di Sản Văn Hóa Và Kiến Trúc Của Le Corbusier
Le Corbusier qua đời vào ngày 27 tháng 8 năm 1965 tại Roquebrune-Cap-Martin, Pháp, nhưng ông để lại một di sản kiến trúc và nghệ thuật vô giá, tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ kiến trúc sư và nghệ sĩ trên toàn thế giới. Tầm nhìn sáng tạo và triết lý nhân văn của ông vẫn tiếp tục định hình kiến trúc hiện đại đến ngày nay.
Tác giả: Trần Hải